Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa i Stowarzyszenie Rajsze zbierają zdjęcia oraz wspomnienia o żydowskim cmentarzu przy ul. Dołowej. Chcą przywrócić pamięć o dawnych żydowskich mieszkańcach Rzeszowa. Od 22 do 24 kwietnia zaplanowali porządkowanie terenu, a na zakończenie – ekumeniczną uroczystość ku czci ofiar Holokaustu.
W zbiorach Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa znajduje się obecnie tylko kilka zdjęć cmentarza, dlatego organizatorzy liczą na pomoc mieszkańców w dokumentowaniu historii tego miejsca.
Zapomniana historia cmentarza żydowskiego
– W świadomości współczesnych mieszkańców Rzeszowa to miejsce nie jest dobrze znane, a duża część rzeszowian nie wie o nim zupełnie nic. Chcemy również prześledzić zmiany, jakim poddawana była ta przestrzeń w minionych latach – powiedziała dla Grażyna Bochenek, prezeska Stowarzyszenia Rajsze.
Cmentarz żydowski przy obecnej ulicy Rejtana założyła gmina żydowska w 1849 roku, a jego teren powiększono w 1920 roku. Podczas II wojny światowej Niemcy dokonywali tam egzekucji ludności żydowskiej i romskiej. Grzebali tam również Żydów zastrzelonych na terenie miasta, w tym osoby zamordowane podczas likwidacji rzeszowskiego getta.
Niemcy na własne polecenie zdewastowali cmentarz. Macewy (nagrobki) wykorzystywali do prowadzonych w Rzeszowie robót budowlanych. Wywózka macew trwała również w okresie powojennym. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat cmentarz nie miał opiekuna z powodu nieuregulowanych kwestii własnościowych. Obecnie pozostało tam niewiele macew.
Poszukiwane zdjęcia i wspomnienia
W zbiorach Archiwum Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa znajduje się zaledwie kilka fotografii autorstwa Andrzeja Listwana z terenu cmentarza. Można je obejrzeć online na stronie Cyfrowego Archiwum GFMR (archiwum.gfmr.pl).
– Fotografie oraz wspomnienia będą stanowiły niezwykle wartościowy element w procesie odtwarzania ważnej dla nas wszystkich historii tego miejsca – podkreślają organizatorzy akcji.
Organizatorzy liczą również na wspomnienia związane z tym, jak cmentarz postrzegali najbliżsi i dalsi sąsiedzi. Mieszkańców, którzy chcą podzielić się zdjęciami lub wspomnieniami, proszą o kontakt mailowy z Galerią Fotografii Miasta Rzeszowa ([email protected]) lub Stowarzyszeniem Rajsze ([email protected]). Negatywy lub odbitki fotografii zostaną zeskanowane, opisane, a oryginały zwrócone właścicielom.
Wspólne porządkowanie cmentarza żydowskiego w Rzeszowie
Od wtorku 22 kwietnia przez trzy kolejne dni na cmentarzu przy ul. Dołowej odbędą się prace porządkowe. Wolontariusze usuną nadmiar roślinności oraz rozpoczną proces oczyszczania i dokumentowania pozostałych na cmentarzu macew.
Akcja łączy różne grupy i środowiska. Będą współpracować potomkowie rzeszowskich Żydów (In Memory of Jewish Rzeszów), grupa wolontariuszy, która w 2024 roku porządkowała cmentarz z inicjatywy Marty Wójcik, Stowarzyszenie Rajsze oraz mieszkańcy Rzeszowa. Wsparcia udzielają Fundacja Macewa oraz Urząd Miasta Rzeszowa z podległymi jednostkami. Do działań włączą się również uczniowie Zespołu Szkół Gospodarczych oraz III Liceum Ogólnokształcącego.
Prace rozpoczną się we wtorek 22 kwietnia o godz. 9:00. W inauguracji uczestniczyć będą Prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek, Wiceprezydent Rzeszowa Krystyna Stachowska oraz Filip Szczepański z Komisji Rabinicznej do Spraw Cmentarzy. Przedstawi on zasady wykonywania prac na terenie cmentarza żydowskiego.
W czwartek 24 kwietnia o godz. 16:00 odbędzie się religijna uroczystość ekumeniczna upamiętniająca Żydów z Rzeszowa i regionu zamordowanych podczas Holokaustu.
(rem/MU, źródło PAP)
Czytaj więcej:
Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa i Stowarzyszenie Rajsze zbierają zdjęcia oraz wspomnienia o żydowskim cmentarzu przy ul. Dołowej. Chcą przywrócić pamięć o dawnych żydowskich mieszkańcach Rzeszowa. Od 22 do 24 kwietnia zaplanowali porządkowanie terenu, a na zakończenie – ekumeniczną uroczystość ku czci ofiar Holokaustu.
W zbiorach Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa znajduje się obecnie tylko kilka zdjęć cmentarza, dlatego organizatorzy liczą na pomoc mieszkańców w dokumentowaniu historii tego miejsca.
Zapomniana historia cmentarza żydowskiego
– W świadomości współczesnych mieszkańców Rzeszowa to miejsce nie jest dobrze znane, a duża część rzeszowian nie wie o nim zupełnie nic. Chcemy również prześledzić zmiany, jakim poddawana była ta przestrzeń w minionych latach – powiedziała dla Grażyna Bochenek, prezeska Stowarzyszenia Rajsze.
Cmentarz żydowski przy obecnej ulicy Rejtana założyła gmina żydowska w 1849 roku, a jego teren powiększono w 1920 roku. Podczas II wojny światowej Niemcy dokonywali tam egzekucji ludności żydowskiej i romskiej. Grzebali tam również Żydów zastrzelonych na terenie miasta, w tym osoby zamordowane podczas likwidacji rzeszowskiego getta.
Niemcy na własne polecenie zdewastowali cmentarz. Macewy (nagrobki) wykorzystywali do prowadzonych w Rzeszowie robót budowlanych. Wywózka macew trwała również w okresie powojennym. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat cmentarz nie miał opiekuna z powodu nieuregulowanych kwestii własnościowych. Obecnie pozostało tam niewiele macew.
Poszukiwane zdjęcia i wspomnienia
W zbiorach Archiwum Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa znajduje się zaledwie kilka fotografii autorstwa Andrzeja Listwana z terenu cmentarza. Można je obejrzeć online na stronie Cyfrowego Archiwum GFMR (archiwum.gfmr.pl).
– Fotografie oraz wspomnienia będą stanowiły niezwykle wartościowy element w procesie odtwarzania ważnej dla nas wszystkich historii tego miejsca – podkreślają organizatorzy akcji.
Organizatorzy liczą również na wspomnienia związane z tym, jak cmentarz postrzegali najbliżsi i dalsi sąsiedzi. Mieszkańców, którzy chcą podzielić się zdjęciami lub wspomnieniami, proszą o kontakt mailowy z Galerią Fotografii Miasta Rzeszowa ([email protected]) lub Stowarzyszeniem Rajsze ([email protected]). Negatywy lub odbitki fotografii zostaną zeskanowane, opisane, a oryginały zwrócone właścicielom.
Wspólne porządkowanie cmentarza żydowskiego w Rzeszowie
Od wtorku 22 kwietnia przez trzy kolejne dni na cmentarzu przy ul. Dołowej odbędą się prace porządkowe. Wolontariusze usuną nadmiar roślinności oraz rozpoczną proces oczyszczania i dokumentowania pozostałych na cmentarzu macew.
Akcja łączy różne grupy i środowiska. Będą współpracować potomkowie rzeszowskich Żydów (In Memory of Jewish Rzeszów), grupa wolontariuszy, która w 2024 roku porządkowała cmentarz z inicjatywy Marty Wójcik, Stowarzyszenie Rajsze oraz mieszkańcy Rzeszowa. Wsparcia udzielają Fundacja Macewa oraz Urząd Miasta Rzeszowa z podległymi jednostkami. Do działań włączą się również uczniowie Zespołu Szkół Gospodarczych oraz III Liceum Ogólnokształcącego.
Prace rozpoczną się we wtorek 22 kwietnia o godz. 9:00. W inauguracji uczestniczyć będą Prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek, Wiceprezydent Rzeszowa Krystyna Stachowska oraz Filip Szczepański z Komisji Rabinicznej do Spraw Cmentarzy. Przedstawi on zasady wykonywania prac na terenie cmentarza żydowskiego.
W czwartek 24 kwietnia o godz. 16:00 odbędzie się religijna uroczystość ekumeniczna upamiętniająca Żydów z Rzeszowa i regionu zamordowanych podczas Holokaustu.
(rem/MU, źródło PAP)
Czytaj więcej: